یکی از رایج‌ترین و آزاردهنده‌ترین مشکلات اتومبیل، بحث لرزش است. لرزش فرمان، لرزش موتور و لرزش خودرو از انواع لرزش هایی است که در حودرو اتفاق می افتد. لرزش خودرو به صورت تدریجی رخ می‌دهد و معمولاً به صورتی کاملاً بی سر و صدا و ناگهانی به سراغ شما خواهد آمد. حتی اگر چنین اتفاقی برای شما رخ نداده باشد، بهتر است با علل مختلف لرزش ماشین آشنا باشید تا در صورت مشاهده از وقوع صدمات بیشتر جلوگیری شود.
تعمیر چنین مشکلاتی اگر به موقع و در زمان مناسب انجام گیرد، هزینه زیادی را به همراه نخواهد داشت، اما اگر در تعمیر علل لرزش اتومبیل خود غفلت کنید، احتمالاً باید هزینه و زمان زیادی را به این کار اختصاص دهید. با ما همراه باشید تا در این متن شما را با اصلی‌ترین علل لرزش خودرو آشنا کنیم. ابتدا مشکلات مختلفی که باع لرزش خودرو می شوند را بررسی کرده ایم سپس به حالت های مختلفی که لرزش ماشین در آن ها اتفاق می افتد، اشاره کرده ایم.
لرزش ماشین و مشکلات مربوط به موتور
مشکلات مربوط به موتور میتوانند یکی از دلایلی باشند که خودرو شما به لرزش افتاده است. اگر موتور خودرو به میزان کافی سوخت دریافت نکند، ممکن است با لرزش‌های مزمنی مواجه شوید. اگر علت لرزش، موتور خودرو باشد، به طور معمول در هنگام شتاب‌گیری میزان لرزش به شدت افزایش می‌یابد.
در موارد دیگر، ممکن است ماشین بدون مشکل خاصی روشن شود، اما پس از مدتی رانندگی لرزش خودرو رخ دهد. علائمی این چنینی نشانگر این هستند که احتمالاً زمان عوض کردن شمع‌های موتور فرا رسیده است. اگر شمع‌های خود را به تازگی تعویض کرده‌اید، بهتر است دوباره آن‌ها را بررسی کنید، وجود حتی یک شمع معیوب می‌تواند کارکرد کلی موتور خودرو را تضعیف کند.
فیلتر هوای کثیف یا یک فیلتر سوخت نامناسب میتوانند موجب رسیدن اکسیژن و سوخت کافی به موتور خودرو شوند. اگرچه تعویض این فیلترها هزینه چندانی را به همراه ندارد، اما نقشی اساسی در بهبود عملکرد خودرو و کاهش لرزش ماشین ایفا می‌کند. فیلتر‌های هوا و سوخت خودرو را در بازه‌های زمانی ذکر شده توسط کارخانه، تعویض کنید.
مشکلات مربوط به پایه‌های موتور
پایه‌های موتور یا engine mounts بخشهای فلزی هستند که موتور خودروی شما را در جای مناسب آن نگه می‌دارند. اگر به زیر کاپوت خود نگاهی کرده باشید، احتمالاً به نظر می‌رسد که موتور به صورت معلق نگه داشته شده است، اما در واقع موتور به وسیله پایه‌های مختلفی بر روی شاسی اتومبیل سوار می‌شود.
پایه‌های موتور با توجه به نوع و وزن موتور، برای هر خودرو به صورت جداگانه طراحی خواهند شد و از نظر ظاهری متفاوت هستند. این پایه‌ها معمولاً از جنس فلز مقاوم خواهند بود و به وسیله یک سری اتصالات مختلف، موتور را به شاسی ماشین متصل می‌کنند.
در بعضی از خودروهای امروزی علاوه بر فلز از پلاستیک نیز استفاده می‌شود. فلز یکپارچگی ساختاری را برای نگه داشتن قطعات مختلف موتور فراهم کرده و پلاستیک موجب جذب ارتعاشات وارد شده به موتور خواهد شد.
هم پلاستیک و هم فلز به مرور زمان فرسوده خواهند شد. فرسوده شدن این قطعات موجب ضعیف شدن بخش مهاربندی موتور بر روی شاسی می‌شود. همین مورد موجب ایجاد لرزش ماشین خواهد شد. اگر لرزش در قسمت جلویی ماشین بیشتر حس می‌گردد، احتمالاً مشکل فرسوده شدن پایه‌های موتور است.
مشکلات مربوط به ترمز
آیا وقتی ترمز را فشار می‌دهید لرزش ماشین بیشتر می‌شود؟ در چنین حالتی، احتمالاً ترمز اتومبیل شما دلیل اصلی ایجاد لرزش‌ها است. خرابی دیسک ترمز یکی از مهم‌ترین دلیل لرزش ماشین هنگام ترمز به شمار می‌آید.
دیسک ترمز قسمت براق و نقره‌ای شکلی است که تنها در خودروهای دارای ترمزهای دیسکی دیده می‌شود. دیسک ترمز ممکن است به دلیل سایش بسیار زیاد از حالت اصلی خود خارج شود. این قطعات میتوانند گرمای بسیار زیاد ناشی از توقف‌های مکرر را تحمل کنند، اما مثل هر قطعه دیگری در خودرو، دچار فرسایش خواهند شد.
دیسک ترمز یا یک روتور سالم، باید دارای سطحی کاملاً یکنواخت باشد. در دیسک‌های فرسوده این سطح به هیچ وجه یکدست نیست و همین یک نشانه مهم تعویض دیسک ترمز به شمار می‌آيد. به دلیل ناهماهنگی دیسک ترمز و لنت‌ها، معمولاً ترمز به خوبی صورت نخواهد گرفت و همین امر موجب ایجاد لرزش ماشین در هنگام ترمز‌گیری می‌شود.
با مراجعه به یک متخصص دیسک ترمز معیوب خود را تعویض کنید. فراموش نکنید که این بخش، یک قسمت حیاتی در سیستم ترمز خودرو شما محسوب می‌شود و خرابی آن موجب ایجاد خطرات بسیار جدی برای سرنشینان خواهد شد.
مشکلات مربوط به کلاچ | لرزش ماشین
کلاچ قسمتی از بخش انتقال قدرت در خودرو است که نقش مهمی را در اتومبیل‌های manual یا دنده دستی ایفا می‌کند. خرابی بخشهای مختلف این قسمت می‌تواند علتی برای لرزش‌های خودرو شما باشد. برای مثال، یک سیم کلاچ پوسیده نمی‌تواند به صورت صحیحی کار کند و همین امر موجب رها شدن ناگهانی کلاچ و ایجاد لرزش خودرو در نیم کلاچ خواهد شد.
اگر دوشاخ‌های کلاچ به درستی تنظیم نشده باشند، ممکن است فرایند کلاچ گیری به درستی انجام نگیرد. اگر موقع رها کردن کلاچ لرزش اتفاق می‌‌افتد، احتمالاً در این بخش مشکل وجود دارد. اگر موقع دنده عقب لرزش خودرو بیشتر حس می‌شود، احتمالاً خارهای سیم کلاچ به شکل صحیح نصب نشده‌اند. به طور کلی مشکلات مربوط به کلاچ را می‌توان علت لرزش ماشین در دنده یک نیز دانست.
مشکلات مربوط به اکسل یا محور خودرو
وسایل نقلیه ما مملو از قطعات رفت و برگشتی و چرخشی هستند که برای عملکرد مناسب باید در تعادل‌ها یا تلرانس‌های خاصی قرار گیرند. اگر اکسل یا محور خودرو خم شود (حتی در تصادفات رانندگی بسیار ساده نیز ممکن است رخ دهد) ممکن است این تلرانس‌ها دچار بی‌نظمی شده و در نتیجه شاهد لرزش خودرو باشید.
میل گردان گاردان نیز یکی از قطعات مهم این بخش به شمار می‌آید. این قطعه با چرخش سریع، نیروی موتور را به محورهای عقب منتقل می‌کند. اگر میل گردان حتی به اندازه کمی خم شده باشد، ممکن است موجب ایجاد لرزش خودرو شود.
مشکلات مربوط به قطعات فرمان | لرزش ماشین
اگر بلافاصله پس از رانندگی با یک ماشین قدیمی، به سراغ رانندگی با یک ماشین جدید بروید، احتمالاً متوجه خواهید شد که فرمان در ماشین جدید بسیار روان‌تر و پاسخگوتر از ماشین قدیمی است. به عبارت دیگر، خودروی جدیدتر به نحوه چرخاندن فرمان، سریع‌تر پاسخ می‌دهد و میزان چرخش خودرو نسبت به میزان چرخش فرمان توسط شما دقیق‌تر است. علت این امر را می‌توان عدم فرسودگی قطعات فرمان دانست.
اجزای فرمان (مانند سایر قطعاً خودروی شما) ممکن است فرسوده شوند، اما از آنجایی که این اتفاق به تدریج رخ می‌دهد، احتمالاً متوجه آن نمی‌شوید. قطعات متحرک بسیاری وجود دارند که به طور فیزیکی فرمان و چهار چرخ خودرو را به هم متصل می‌کنند.
زمانی که هر یک از قطعات متحرک شروع به فرسودگی کنند، فرمان دیگر مثل قبل به دستورات شما پاسخگو (responsive) نخواهد بود. اگر میزان فرسودگی کم باشد، ماشین را هنوز می‌توان به خوبی هدایت کرد، اما با کوچک‌ترین چرخش فرمان، لرزش ماشین شروع خواهد شد. در صورت وجود چنین مشکلاتی باید در اسرع وقت به یک متخصص مراجعه نمایید.
چرخ‌های نامتعادل دلیل دیگر لرزیدن خودرو
چرخ‌های نامتعادل یکی از دلایل رایج لرزش خودرو هستند. تشخیص نامتعادل بودن چرخ‌ها در حالت عادی (اگر میزان نامتعادل بودن کم باشد) تنها به وسیله چشم انجام نیست. بهتر است پس از انجام اموری همانند تعویض فیلتر، تعویض روغن و … همواره بالانس چرخ‌های خود را نیز چک کنید.
کاهش باد لاستیک های خودرو
علت لرزش ماشین، می تواند کم شدن میزان باد لاستیک های ماشین باشد. بررسی باد لاستیک ها، امر مهمی است چرا که علاوه بر ایجاد لرزش، موجب ترکیدن لاستیک خودرو نیز می شود. درباره تنظیم باد لاستیک در این مطلب بیشتر بخوانید.
چرخ‌های نامتعادل موجب ایجاد لرزش‌های شدید در خودرو خواهند شد. علاوه بر این، نامتعادل بودن چرخ‌ها می‌تواند در یک بازه زمانی طولانی موجب خرابی اکسل، خرابی پایه‌های موتور، خرابی کمک‌فنرها و … شود.
به پایان متن آشنایی با علل مختلف لرزش ماشین رسیدیم. همانطور که در ابتدای متن نیز گفته شد، لرزش اتومبیل یکی از مهم‌ترین مواردی محسوب می‌شود که باید بلافاصله پس از مشاهده، نسبت به تعمیر آن اقدام کنید.
لرزش خودرو علل متفاوتی دارد، از خرابی سیستم ترمز از جمله خرابی لنت ترمز گرفته تا خرابی موتور خودرو، به هر حال مهم‌ترین نکته در این زمینه، مراجعه به متخصصان معتبر است. تعمیر نکردن این علل این لرزش و یا به تعویق انداختن آن، نه تنها موجب خرابی بیشتر قطعات مختلف اتومبیل خواهد شد، بلکه خطرات جانی و مالی بسیاری را به همراه خواهد داشت.
عدم تعادل چرخ های اتومبیل
احتمال دارد که بعد از افتادن خودرو در چاله و یا دست انداز، چرخ ها از حالت بالانس خارج شده و علت لرزش ماشین شوند. برای رفع این مشکل می تونید از یک مکانیک کار حرفه ای و مطمئن کمک بگیرید.
منحرف شدن چرخ های خودرو
از علت های دیگر لرزش ماشین می توان به انحراف چرخ های خودرو اشاره کرد که تشخیص این مورد تنها با کمک دستگاه مخصوصی امکانپذیر است.
لرزش خودرو در حالت های مختلف
در ادامه مطلب لرزش ماشین را در حالت های مختلف از جمله لرزش خودرو در حالت استارت، در حالت ایستاده، در دنده یک و در نیم کلاچ را بررسی کرده ایم.
1- لرزش خودرو در نیم کلاچ
همانطور که پیش تر اشاره کردیم، لرزش خودرو می تواند نشان از خرابی یا فرسودگی بخش هایی از اتومبیل باشد. لرزش خودرو در نیم کلاچ نیز یکی از این موارد است و باید علت آن بررسی شود.
یکی از اصلی ترین بخش های خودرو، سیستم کلاچ آن است، چرا که وظیفه اتصال و قطع موتور اتومبیل به چرخ های آن را دارد. در نتیجه اختلال در هریک از اجزای آن، موجب لرزش خودرو در نیم کلاچ می شود. علت های احتمالی در به وجود آمدن لرزش خودرو در نیم کلاچ عبارتند از:
- کهنه شدن فنر های 3 شاخه: وظیفه منتقل کردن نیرو به سمت دیسک، بر عهده فنرهای 3 شاخه یا همان فنرهای خورشیدی است که بعد از گذر زمان و کلاچ گرفتن های پیوسته، در عملکرد خود دچار مشکل شده و در نهایت موجب لرزش خودردو در هنگام رانندگی و یا تعویض دنده می شوند.
- اتمام صفحه کلاچ: عمر مفید صفحه کلاچ چیزی در حدود پنجاه تا شصت هزار و حداکثر هفتاد هزار کیلومتر است که بعد از باید نسبت به تعویض صفحه کلاچ اقدام کنید چرا که یکی از علت های لرزش خودرو در نیم کلاچ و اتاق ماشین، تمام شدن صفحه کلاچ آن است.
- چربی کلاچ خودرو: نشتی روغن می تواند موجب چرب شدن کلاچ ماشین شود و این امر موجب لغزنده شدن کلاچ و لرزش خودرو در نیم کلاچ می گردد.
2- علت لرزش ماشین در دنده یک
اگر در هنگام تعویض دنده خودرو و تبدیل آن به دنده یک، متوجه لرزش های بسیار کم و نامحسوس شدید، معمولا طبیعی است اما اگر میزان لرزش در دنده ماشین شدید باشد، باید علت لرزش ماشین در دنده یک را پیگیری کنید و از این مسئله به سادگی عبور نکنید چرا که با گذشت زمان خسارت های جبران ناپذیری را پدید می آورد.
علت لرزش ماشین در دنده یک می تواند دلایل مختلفی داشته باشد، که برای بررسی آن باید به تعمیرگاه خودرو و یا مکانیکی های مطئن مراجعه کنید.
- یکی از دلایل لرزش ماشین در دنده، به وجود آمدن شکستگی در دسته موتور است.
- مورد دیگر می تواند وجود خرابی و شکستگی در قسمت پلوس در چرخ های اتومبیل که در سمت جلوی خودرو قرار دارند، باشد که موجب ایجاد لرزش در سرعت پایین می شود.
- اگر مقدار روغن واسکازین موجود در گیربکس خودرو بی کیفیت و یا کمتر از مقدار لازم باشد، باعث ایجاد لرزش و داغ شدن دسته دنده می شود.
- فنرهای درون پلوس خودرو اگر دچار شکستگی شوند، لرزش هایی را در سرعت های متفاوت در دنده به وجود می آورند.
- برخی مواقع نیز عدم استاندارد بودن ارتفاع ماشین، موجب لرزش دنده خودرو می شود که باید نسبت به تنظیم کردن آن اقدام کنید تا مشکل رفع شود.
3- دلیل لرزش ماشین هنگام ترمز
علاوه بر موارد ذکر شده، در هنگام ترمز کردن نیز ممکن است لرزش ماشین را احساس کنید. دلیل لرزش ماشین هنگام ترمز می تواند یکی از موارد زیر باشد:
- تاب برداشتن دیسک ترمز: وجود تاب و برآمدگی در این قسمت، سبب می شود تا اتصال میان لنت ها و دیسک به درستی انجام نشده و در نتیجه دلیل لرزش ماشین هنگام ترمز می شود.
- سفت شدن ترمز خودرو: در حالت کلی با یک فشار ساده به پدال ترمز، آن را به سمت پایین هدایت می کنیم اما اگر احساس کنیم که پدال ترمز سفت شده و به سختی پایین می رود، یعنی این بخش دچار مشکل شده و ممکن است دلیل لرزش ماشین هنگام ترمز شود.
- خراب شدن کالیپر ترمز: کالیپرها در واقع مثل یک رابط عمل می کنند و لنت های ترمز را به روتورها متصل می کند. اصطکاک ایجاد شده در بین لنت و روتور، توسط کالیپرها انجام می گیرد و اگر این بخش از خودرو با مشکل موجه شود، دلیل لرزش ماشین هنگام ترمز شده و در قسمت فرمان اتومبیل لرزش را احساس می کنید.
4- علت لرزش ماشین هنگام استارت زدن
سیستم سوخت رسانی خودرو، مورد دیگری است که علت لرزش ماشین هنگام استارت زدن است. در کنر آن، شاسی و قطعات داخلی پیشرانه نیز بخش هایی هستند که می توانند علت لرزش ماشین هنگام استارت زدن باشند.
شاسی خودرو مانند یک قاب و چارچوب برای ماشین عمل می کند و قسمت هایی مانند فرمان و فنربندی بر روی آن قرار دارند. بنابراین هرگونه ضربه یا آسیب وارد شده به شاسی خودرو می تواند باعث لرزش ماشین هنگام استارت زدن شود. این ضربه ها می تواند در اثر تصادفات شدید با خودرو های دیگر و یا برخورد محکم با هر وسیله ای باشد.
موتور خودرو نیز بخش مهم و پیچیده ای در ساختار ماشین است که کمترین اختلال در هر بخش آن موجب آسیب رساندن به بخش های دیگر و در نتیجه مختل کردن عملکرد صحیح خودرو می شود و در نهایت علت لرزش ماشین هنگام استارت زدن می شوند.
5- لرزش ماشین درجا
پیش تر لرزش ماشین در حالت های مختلف و در حال حرکت را بررسی کردیم اما گاهی لرزش ماشین در حالت ایستاده نیز اتفاق می افتد که این مورد نیز نیاز به بررسی دارد. برخی از عوامل لرزش ماشین درجا عبارتند از:
- از بین رفتن دسته موتور یا خرابی دسته موتور: به واسطه دسته مخصوصی، موتور خودرو به شاسی آن وصل می گردد. منحنی های موجود بر روی این دسته لرزش های موتور اتومبیل را کاهش می دهند اما با گذشت زمان این بخش های انعطاف پذیر ز بین رفته و دچار فرسودگی می شوند و در نتیجه لرزش های حاصل از کارکرد موتور شدید می شوند.
برای حل این مسئله باید به نمایندگی های معتبر مراجعه کرده تا از قطعات اصلی با کیفیت بالا برای تعمیر خودروی شما استفاده شود.
- اختلال در سیستم جرقه زنی خودرو: با گذر زمان، شمع های موجود در سیلندر ماشین که وظیفه جرقه زنی را بر عهده دارند، دچار فرسودگی شده و در عملکرد خود به مشکل برخورد می کنند. بنابراین لرزش ماشین درجا ممکن است ناشی از اختلال در سیستم جرقه زنی خودرو باشد.
موارد بسیار دیگری نیز در لرزش ماشین اثر دارند که از رایج ترین آن ها می توان به : روغن موتور خودرو، کیفیت سوخت، سنسور دمای هوای ماشین، موقعیت میل لینگ، سیستم اگزوز، تسمه تایم و … اشاره کرد که در صورت نیاز باید توسط متخصص و افراد کاربلد در این زمینه بررسی شده و اقدامات لازم نسبت به تعویض و یا تعمیر آن انجام گیرد.
توجه داشته باشید که مراجعه به موقع و عیب یابی سریع و دقیق، می تواند از بسیاری از هزینه های اضافی در تعمیر خودرو جلوگیری کند و پیش از آنکه بر اثر بی توجهی و عدم مراجعه در زمان مناسب، آسیب بیشتری به قطعات خودرو وارد شود، در زمان و پول شما صرفه جویی شود.
امیدواریم این مطالب پاسخ مناسبی برای سوالات احتمالی شما در خصوص لرزش ماشین باشند. ممنون که تا انتهای این مقاله با رادیس کار همراه بودید.
