همان‌طور که می‌دانید، یک خودرو مجموعه‌ای است از قطعات الکترونیکی و مکانیکی که در کنار هم به بهترین شکل عمل می‌کنند. مسئولیت به حرکت در آوردن ماشین بر عهده موتور است. قلب تپنده خودرو یا همان موتور قطعات مکانیکی و فلزی بسیار زیادی دارد که به‌صورت مداوم با هم در تماس هستند و در شرایط دشواری کار می‌کنند. کثیف شدن روغن موتور یکی از عواملی است که می‌تواند به این قطعات آسیب جدی وارد کند که در این حالت باید تعویض روغن موتور انجام شود.
همان‌طور که گفتیم قطعات موتور مسئولیت دارند انرژی شیمیایی حاصل از سوختن بنزین را به انرژی مکانیکی تبدیل کنند. این پروسه به‌شدت سخت و باعث فرسودگی است. اما خوشبختانه در این میان، روغن‌موتور نقش نجات‌دهنده را بازی می‌کند. با حرکت روغن در موتور، دیگر قطعات به شکل مستقیم روی‌هم سابیده نمی‌شوند و به این شکل موتور عملکرد اصلی خود را نشان خواهد داد.
علت زود کثیف شدن روغن موتور
هیچ قطعه یا بخشی از خودرو نیست که بتوان گفت هیچ‌گاه نیاز به تعویض ندارد و فرسوده نمی‌شود. همه بخش‌ها مصرفی بوده و عمر مفیدی دارند، حتی روغنی که برای خنک‌کردن موتور استفاده می‌شود. روغن‌موتور در واقع برای پایین آوردن دمای موتور در حین احتراق و البته خارج‌کردن آلودگی‌ها کارآمد است. به‌این‌ترتیب پس از مدتی دمای بالا و آلودگی‌های حاصل از سوختن بنزین باعث کثیف شدن آن خواهند شد.
البته این موضوع در شرایط عادی درست است و برخی مواقع حتی زودتر از این که عمر روغن به پایان برسد، شاهد کثیف و سیاه شدن آن خواهید بود. علت زود کثیف شدن روغن ممکن است عوامل زیادی باشند و از آنجایی که این موضوع اهمیت زیادی دارد در این مقاله به آن پرداخته‌ایم.
1- کیفیت روغن‌موتور
باتوجه‌به برند و نوع روغن یا مدل خودرویی که دارید، ممکن است روغن‌موتور دوام و عمر متفاوتی داشته باشد؛ اما در حالت کلی از سمت کارخانه برای یک روغن‌موتور، کارکرد خاصی تعریف می‌شود. متأسفانه افراد سودجو و منافع طلب در این حوزه هم بسیار زیاد هستند و باید مراقب باشید که با خرید روغن‌موتور بی‌کیفیت در دام آن‌ها نیفتید. برای اینکه با مضرات روغن موتور تقلبی آشنا شوید، به مطلب عوارض روغن موتور تقلبی مراجعه کنید.
کثیف شدن روغن موتور یک امر رایج و عادی برای هر خودرویی حتی بنز و بی ام و است؛ اما جای نگرانی ندارد، چرا که این مشکل با کمک روغن‌های استاندارد و باکیفیت فروشگاه اینترنتی رادیس کار، برطرف خواهد شد. محصولات موجود در رادیس کار با ضمانت اصالت کالا ارائه می‌شوند و دیگر خرید روغن‌موتور برای بنز و بی ام و دردسرساز نخواهد بود. برای تشخیص بهتر روغن موتور باکیفیت مطلب تشخیص روغن موتور اصل از تقلبی را بخوانید.
2- عملکرد موتور
موتور مایعی با ویسکوزیته بالاست که درون موتور حرکت می‌کند و به شکل مستقیم با قطعات آن در تماس خواهد بود. همین موضوع باعث شده تا سلامت این دو به هم گره بخورد. در واقع اگر موتور خودرو به‌درستی عمل نکند، ممکن است آلودگی و دمای بسیار بالایی تولید کند. همین دو عامل برای کثیف شدن روغن موتور کافی هستند. به‌این‌ترتیب اگر می‌خواهید روغن‌موتور ماشین شما دیرتر کثیف شود، به بررسی عملکرد موتور اهمیت بیش‌تری بدهید.
3- کیفیت احتراق موتور
حرکت چرخ‌ها و طی‌کردن مسیر با یک ماشین فقط وابسته به سوختن بنزین یا هر سوخت دیگری درون موتور است. این پروسه حرارت و آلودگی زیادی ایجاد می‌کند که اگر درون موتور انباشته شوند، دیریازود شاهد عملکرد ناقص موتور خواهید بود. بخش عمده این آلودگی از طریق اگزوز و به شکل دود خارج می‌شود؛ اما بخش مهم‌تر که در واقع شامل آلودگی و حرارت است، باید به کمک روغن‌موتور خراج شود.
سوخت در موتور باید طبق اصول خاصی مشتعل شده و انرژی آن کنترل شده باشد. حال اگر در این میان یکی از قطعات موتور با نقص عملکرد مواجه باشد و پروسه سوختن بنزین به شکل کامل انجام نشود، شاهد ایجاد آلودگی‌های بسیاری خواهیم بود. البته با کمک روغن این موضوع برای موتور خطرساز نیست، اما باعث نابودی و کثیف شدن روغن موتور می‌شود. کیفیت احتراق موتور را می‌توان علت اصلی زود کثیف شدن روغن موتور دانست.
4- کیفیت فیلتر روغن
روغن‌موتور در چرخه‌ای به‌صورت مداوم وارد موتور شده و گرمای اضافی و آلودگی‌ها را خارج می‌کند. اگر قرار باشد باز هم این روغن با همان آلودگی‌ها وارد موتور شود، احتمالاً خیلی زود مجبور می‌شوید موتور را تعمیر کنید. به همین منظور هم تمام خودروها یک فیلتر روغن دارند که مسئولیت تمیزکردن این مایع حیاتی را برعهده خواهد داشت.
یکی از راه‌هایی که می‌توانید از زود کثیف شدن روغن موتور جلوگیری کنید، استفاده از فیلتر روغن مناسب است. اگر این فیلتر کیفیت خوبی داشته باشد، بیش‌تر آلودگی‌های همراه روغن را جذب می‌کند که باعث بیش‌تر شدن دوام و طول عمر آن خواهد شد. راهنمای خرید فیلتر روغن به شما کمک می کند تا بهترین فیلتر روغن را برای خودروهای خود انتخاب کنید.
5- مسافت طی شده
هر خودرو نیاز به روغنی مناسب با موتور خود دارد و نباید از روغن‌هایی که برای ماشین شما مناسب نیستند، استفاده کنید. هر شرکت برای روغن‌هایی که تولید می‌کند، عمر مفیدی مشخص می‌کند. عموماً عمر آن‌ها چیزی حدود 12000 هزار کیلومتر خواهد بود؛ اما دقت کنید که این عدد ثابت نیست و گاهی ممکن است روغن زودتر کثیف شود.
به‌هرحال می‌توانید با ثبت زمان و کیلومتر ماشین در هنگام تعویض روغن، متوجه زمان تعویض روغن شوید. هنگامی که روغن ماشین 12000 کیلومتر کارکرد را داشت، نیازی به تعویض آن نیست و بهتر است که ابتدا از میزان کثیف شدن و سلامت آن اطمینان حاصل کنید.
زمان تعویض روغن موتور را بشناسید
موتورهایی که با سوخت فسیلی کار می‌کنند برای ادامه حیات خود حتماً نیاز به روغن‌موتور دارند و این مایع را می‌توان به‌اندازه خون انسان‌ها برای موتور ضروری دانست. اصطکاک بین قطعات و بسیاری عوامل دیگر می‌توانند باعث کثیف شدن روغن موتور شوند و از شما به‌عنوان راننده انتظار می‌رود که بتوانید به‌درستی زمان تعویض روغن موتور را شناسایی و برای آن اقدام کنید.
علائم و نشانه‌های زمان تعویض روغن موتور
ماشین‌ها هم نیاز به توجه دارند و راننده این وسایل نقلیه باید به هرگونه صدا، بو یا عملکرد غیرعادی واکنش نشان دهند. اگر شما به‌تازگی یک ماشین خریده‌اید، نگران علائم تشخیص زمان تعویض روغن‌موتور نباشید، چرا که در ادامه چند مورد از رایج‌ترین‌ها را عنوان خواهیم کرد.
- رنگ روغن
بهترین نشانه برای تشخیص زمان تعویض روغن بررسی رنگ روغن است. در شرایط عادی باید روغن به رنگ کهربایی و درخشان باشد، اما زمانی که نیاز به تعویض دارد، کثیف و سیاه‌رنگ شده است.
- بوی روغن‌سوخته
کثیف شدن روغن موتور به‌مرور باعث بالارفتن دمای موتور و در نهایت سوختن روغن می‌شود. این بو را می‌توانید از داخل کابین ماشین هم حس کنید.
- دود غیرطبیعی اگزوز
روغن با خراج کردن آلودگی‌ها از موتور باعث کارکرد درست آن می‌شود. در شرایط که روغن کثیف است این عملکرد با مشکل مواجه شده و سوخت‌وساز موتور به هم می‌ریزد.
- بالارفتن آمپر دمای موتور
روغن با حرکت میان قطعات موتور، حرارت اضافی آن‌ها را جذب می‌کند. زود کثیف شدن روغن موتور باعث می‌شود آلودگی‌ها درون موتور باقی بمانند. همین ذرات کوچک آلودگی می‌توانند حرکت قطعات موتور را با مشکل مواجه کنند و در نهایت شاهد بالارفتن دمای موتور خواهید بود.
- چراغ‌های هشداردهنده
بیش‌تر خودروهای امروزی از کامپیوترهای مرکزی بهره می‌برند. این سیستم در بخش‌های مختلف خودرو سنسورهایی دارد که از عملکرد صحیح آن‌ها اطمینان حاصل کند. به‌این‌ترتیب یکی از راه‌های مطلع شدن از زمان تعویض روغن، هشدارهای سیستم مرکزی خودرو خواهد بود.
در چه شرایطی باید زودتر روغن‌موتور را تعویض کنیم؟
اگر می‌خواهید خودروی شما به بهترین شکل کار کند باید مراقب کیفیت روغن‌موتور باشید. در شرایطی که ماشین در ترافیک‌های سنگین برای مدت طولانی حرکت کند یا مدت‌زمان روشن بودن در حال درجا، زیاد باشد؛ باید زودتر از موعد مقرر برای تعویض روغن موتور اقدام کنید. شرایط این‌چنین باعث کثیف شدن روغن موتور می‌شوند و اگر ادامه‌دار باشند، حتی ممکن است هر 5000 کیلومتر یک‌بار هم نیاز به تعویض روغن داشته باشید.
چند نکته مهم برای تعویض روغن‌موتور کثیف
امروزه خودروهای مختلفی در بازار وجود دارند، اما موضوعی که همواره بین همه آن‌ها یکسان است، هزینه‌های بالای تعویض و تعمیر قطعات خواهد بود. به همین منظور باید نکاتی را رعایت کنید که قطعات خودرو شما برای مدت طولانی‌تر عمر کنند. یکی از این موارد تعویض روغن باتوجه‌به اصول و استانداردها است.
کثیف شدن روغن موتور نشانه‌ای برای تعویض آن است، اما باید دقت داشته باشید که هنگام تعویض روغن حتماً فیلتر روغن را هم تعویض کنید. تحت هیچ شرایطی از روغن‌های بی‌کیفیت استفاده نکنید، چرا که پای سلامت موتور خودرو شما در میان است. در نهایت هم دقت کنید که روغن انتخاب شده به طور کامل با موتور خودروی شما سازگار باشد.
